Czasem człowiek umiera jeszcze za życia - "Życie o smaku umierania" Artur Żak [RECENZJA]

Fanką krótkiej formy nigdy nie byłam i nie będę, ale od czasu do czasu lubię sobie takie utwory poczytać, poszerzyć horyzonty i sprawdzić możliwości nieznanych mi autorów. Do zbioru opowiadań Artura Żaka podeszłam z luźnym nastawieniem, ciekawa, co też autor zdołał tu wymyślić.

Życie o smaku umierania to 13 krótkich opowiadań, które mają ze sobą wspólny tylko jeden pierwiastek – śmierć. W każdym z nich znajdziemy ją na różne sposoby, w niektórych towarzyszy nam od początku, w innych przygląda się z boku, a w jeszcze innych przychodzi dopiero na koniec, by zebrać oklaski. Nieważne w jakiej formie, zawsze przychodzi.

Jak to w takich antologiach bywa, nie wszystkie historie przypadły mi do gustu, ale to zupełnie normalne. Co kawałek porzucamy życie jednych bohaterów, by posłuchać o innych, by potem znowu ich zostawić. Człowiek jeszcze nie wyjdzie do końca z jednej opowieści, a już zaczyna kolejną, dlatego też dobrym sposobem jest czytanie tych opowiadań pojedynczo, dawkowanie ich sobie.

Moja rada odnośnie robienia sobie przerw pomiędzy kolejnymi historiami jest naprawdę przydatna jeśli chodzi o techniczny aspekt czytania antologii, ale także warto zastosować ją w tym konkretnym przypadku, bo każde pojedyncze opowiadanie z Życia o smaku umierania niesie ze sobą ogromny kaliber emocji. Przeczytanie zbyt dużej ilości na raz wprowadzi was zbyt głęboko w ponury i smutny nastrój, a tego nikomu nie polecam (bo sama niestety na sobie to przetestowałam).

Chociaż bohaterowie są od siebie różni i wydają się nie mieć ze sobą absolutnie nic wspólnego, to jednak ich wszystkich łączy bardzo wiele – ból, smutek czy chęć zapomnienia. Każdy z nich zmaga się ze swoimi problemami na swój własny sposób, z problemami, w których obliczu nie raz staje przeciętny człowiek, nie wiedząc, kogo może poprosić o pomoc i jak sam ma się nie zatracić w tej otchłani.

Artur Żak prezentuje mroczną naturę każdego człowieka, do czego można się dopuścić będąc w sytuacji bez wyjścia, jak można zareagować w obliczu zagrożenia i do czego może doprowadzić ludzka głupota czy po prostu brak zwykłej rozmowy z kimś zaufanym. Wszystkie historie są gorzkie, ale jednocześnie zmuszają do refleksji, niejednokrotnie wytykając nam wszystkie błędy, jakie popełniamy albo jakie moglibyśmy popełnić.

Znajdziemy tu historie prostych ludzi, którym kłótnie rodzinne towarzyszą na każdym roku, którzy zmagają się z problemami małżeńskimi czy popadli w konflikt z prawem. Raz nawet przeniesiemy się do jednego z obozów koncentracyjnych z czasów drugiej wojny światowej, więc tematyka zbioru jest zróżnicowana.

Chociaż zdecydowana większość opowiadań mnie urzekła i sprawiła, że niejednokrotnie musiałam odłożyć książkę, by zaczerpnąć oddechu i chwilę odetchnąć, to znalazły się też tu takie, których dobrze nie wspominam. Można je policzyć na palcach jednej ręki i wszystkie dotyczą niezbyt miłego traktowania kobiet, wręcz wulgarnego, na które ja jestem wyjątkowo uczulona. W niektórych sytuacjach autor po prostu przekroczył pewną niepisaną granicę.

Z drugiej strony jednak autor pokazuje, że czasem w małżeństwie to mąż jest tą poszkodowaną stroną, że żona wcale święta być nie musi, co w moim odczuciu wypadało o niebo lepiej.

Moja jedyna uwaga dotyczy języka, jakim posługuje się Artur Żak. Jest on prosty, bezpośredni, pomaga wszystko doskonale zrozumieć, ale równocześnie momentami wydawał mi się zbyt przesadzony. Chodzi mi tu o zbyt dużą ilość przekleństw. Były momenty, w którym użycie brzydkiego słowa na „k” było uzasadnione i wynikało z sytuacji, ale w wielu innych miejscach autor rzucał kobietami lekkich obyczajów na prawo i lewo, co trochę raziło w oczy.

Życie o smaku umierania to wyjątkowy zbiór opowiadań, którego nie sposób będzie podrobić. Znajdziemy tu ocean bólu i cierpienia, dwa jeziora nieporozumień i trzy rzeki niezgody. Autor w piękny i brutalny sposób oddał realia ludzkiego życia, pozbawiając czytelnika wszystkich złudzeń. Jest to lektura warta uwagi, chociaż na pewno do lekkich i przyjemnych nie należy. Przygotujcie się na ciężką tematykę i problemy, które będą wymagać gruntownego przemyślenia. Ale powiem wam, że naprawdę warto. 

Fakty objawione: 

Tytuł: Życie o smaku umierania

Autor: Artur Żak

Wydawnictwo: Poligraf

Ilość stron: 194

Grubość grzbietu: 1,0 cm

Cena: 35 zł

Mobilność: S (fizycznie)