Ta książka mogłaby być dobrą podpałką do kominka. "Chemik" Stephenie Meyer | RECENZJA

Czuję się zdradzona, oszukana i sponiewierana.

Pamiętacie może panią, która nazywa się Stephenie Meyer? Mam na myśli tą, której się udało kilkanaście lat temu zarobić kilkadziesiąt, jak nie kilkaset, milionów na sadze Zmierzch, a potem powtórzyć sukces za sprawą Intruza. A więc właśnie ta pani po dość długiej przerwie pojawiła się znowu w literackim świecie ze swoją nową książką o zacnym tytule Chemik. Jej poprzednie powieści stały się bardzo szybko bestsellerami, a na ich podstawie nakręcono przeboje kinowe. Nowy twór Meyer powinien być lepszy albo przynajmniej stać w jednym szeregu z jej poprzednimi dziełami. Więc co się do cholery stało, że ja, największa i najbardziej psychopatyczna fanka, zarówno Zmierzchu jak i Intruza, już od pierwszych stron Chemika rzucałam przekleństwami w stronę autorki  i ledwo dotarłam do końca?

Wymienię wszystkie powody, dla których nowa powieść Meyer zasługuje na bluzgi, poniżenie i dezaprobatę, a będzie ich tutaj dużo, oj dużo.

Ogólnie w Chemiku chodzi o to, że poznajemy bohaterkę, która niby nazywa się Alex. Dziewczyna pracuje dla ściśle tajnej organizacji rządowej i pomaga tworzyć substancje chemiczne ułatwiające wydobywanie zeznań od podejrzanych. W wyniku pewnych wypadków, Alex znajduje się w niebezpieczeństwie i zaczyna dokładać wszelkich starań, by pozostać anonimową. Nazwiska zmienia jak rękawiczki, a wygląd dostosowuje do otoczenia. Autorka bardzo trafnie to pokazała na pierwszych stronach, gdzie jesteśmy świadkami kolejnej już zmiany tożsamości przez dziewczynę. Z kogoś o imieniu X staje się kimś o imieniu Y a narracja poprowadzona jest w taki sposób, że dla czytelnika także staje się anonimowa, bo nie ma się pojęcia, o kim się czyta. Jeszcze dwie strony temu czytał, że „X zrobiła, X wstała, X się napiła” a teraz to „Y otworzyła drzwi, Y podniosła klucze z podłogi”.

I gdyby taki poziom został utrzymany na przestrzeni całej książki… ale sposób narracji szybko siadł. Każdy już chyba wie, czy czytał, czy nie czytał, że w Zmierzchu znajdziemy wiele bezsensownych monologów i rozwlekłych opisów zwykłych niepotrzebnych rzeczy. No bo po prostu Bella znana jest z przesadzania, dramatyzowania i nużenia czytelnika niczym prawdziwy mistrz w tej dziedzinie, Henryk Sienkiewicz. Jednak panna Swan to pikuś przy tym, co się wydarzyło w Chemiku. Tutaj, o dziwo, mamy trzecioosobową narrację, czyli w teorii wszystkie zbędne wywody głównej bohaterki powinny zostać nam oszczędzone. Efekt został osiągnięty, ale przeciwny. Autorka jeszcze bardziej rozciągała wszystkie opisy, nie dość, że w nudny sposób, to jeszcze w taki, co by się czytelnik połapać nie mógł. A ja naprawdę miałam dużą wolę zrozumienia tekstu. A z drugiej strony, ponieważ istotą głównej bohaterki jest bezpieczeństwo i ukrywanie się. Logicznym jest więc, że dużą uwagę zwraca na takie szczegóły, które normalnej osobie umykają. I ja to doceniałam, naprawdę,  bo to buduje całą postać, ale to w końcu przestało być zabawne, gdy na którejś stronie z kolei dostawałam detaliczny opis faktury ściany i tego, jak ma się do odbicia promieni światła od rowków między jedną a drugą farbą.

Chemik jest określany jako thriller z dużą ilością akcji. Wszystko zaczęło się bardzo dobrze. Gdy już przebrnęliśmy przez te kilkanaście stron poświęconych Alex, dobrnęliśmy do pierwszego wątku mającego zakreślić przyszłą akcję. Byliśmy na bardzo dobrej drodze do uzyskania powieści pełnej nagłych zwrotów akcji i trzymania czytelnika w oczekiwaniu na kolejne posunięcia bohaterów. Ale w tym momencie Meyer stanęła na skrzyżowaniu, gdzie drogowskaz w lewo prowadził do zawirowań i dreszczy emocji, a w prawo do romansu rodem z Mody na sukces. Zgadnijcie, którą drogę obrała autorka i dlaczego postawiła na rozwinięcie wątku miłosnego. Kierunek niby był ten sam, ale zwrot kompletnie przeciwny.

Już od tej pierwszej sceny, w której zaczyna się akcja, wiemy, między kim a kim rozegra się główny wątek miłosny. I jego obecność była tak samo pewna jak rozpad One Direction. Tylko, że gdzie podziała się cała zabawa w gonienie króliczka, skoro króliczek jest już złapany kilkadziesiąt stron dalej? Niestety za sprawą sfinalizowania całego romansu tak wcześnie, bohaterowie biorący w nim udział zmieniają się o 180 stopni, na swoją niekorzyść. Alex na początku była całkiem fajną babką, ale gdy się zakochała, dostała jakiegoś małpiego rozumu. Do tego cała ta akcja miłosna była wyciągnięta z kapelusza. Bo niby wiemy, że oni i tak będą razem, ale gdy już dostajemy na to potwierdzenie, jest ono tak sztucznie słodko pokazane, że już nawet lizaki odpustowe mają w sobie mniej chemii i cukru. I niestety od tego momentu aż do samego końca słodycz leje się jak woda w wodospadzie Niagara.

I to chyba właśnie to jest największym problemem tej książki. Chemik od początku był  reklamowany jako thriller, więc gdy sięgasz po niego, oczekujesz thrillera. Zaskakujące, prawda? Więc dlaczego to romans gra główne skrzypce przez połowę książki? A gdy już jakiś wątek akcji wyjdzie na pierwszy plan, jest równocześnie rozgrywany z zawirowaniami miłosnymi bohaterów.

No ale jeszcze jest jedna rzecz. Przecież główni protagoniści muszą stawić czoła niecnym planom! I tutaj jest kolejny, równie wielki problem. Na przestrzeni całej powieści autorka wprowadza co najmniej trzy złe charaktery, które bezpośrednio nie biorą udziału w akcji, bo więcej się o nich mówi, niż rzeczywiście się z nimi działa. Tylko, że każdy z nich po kilku rozdziałach zostaje zapomniany i zignorowany, bo pojawił się ten nowy. Intryga z samego początku skłaniała nas do wniosku, że akcja pójdzie w tą i tą stronę, ale Meyer coś chyba się nie mogła zdecydować, kogo uczynić tym głównym villianem. Tak motała i mieszała, że ja już w końcu nie wiem, o którą tą intrygę się miało rozbijać. Zamiast stworzyć jednego porządnego Voldemorta z gwardią pomocników w postaci Śmierciorzerców, dostaliśmy trio Doktorów Dundersztyców, powiązanych ze sobą jak sznurki z bielizną. I żadna próba uargumentowania danej machlojki nie wypadła przekonująco.

Ale ale. Chociaż książka w stu procentach jest beznadziejna, znalazłam tutaj dwie rzeczy, które bardzo mi się podobały. Jak już pisałam na samym początku, główna bohaterka powieści zajmuje się wymyślaniem substancji ułatwiających zdobycie informacji podczas przesłuchań. A ciecz nieznajomego pochodzenia w strzykawce w takiej sytuacji nie może wróżyć nić dobrego. Po co torturować człowieka przypalaniem ogniem, podtopieniem, głodówką  czy innymi cielesnymi formami? Wystarczy wstrzyknąć w mięsień kwas mlekowy i zabawia dzieje się sama. Własny organizm cię zdradza i wywołuje ból nie do zniesienia na każdej powierzchni twojego ciała. Potocznie: skurcze.

I są jeszcze bohaterowie. Dokładniej trójka z nich, ale jaka! Zwarci, zawsze gotowi do akcji, zdolni do poświęceń, stający w obronie a do tego umilający czas. Na przestrzeni całej fabuły Chemika poznajemy trzy niezwykłe psy, które były zdecydowanie lepiej wykreowane niż cała ludzka gromadka, a przecież to tylko zwierzęta, które głosu nie mają.

Weźcie bardzo wielką poprawkę na to, że ja zawsze byłam, jestem i będę wielką fanką zarówno Zmierzchu jak i Intruza, nawet w dobie zbiorowych hejtów na Stephenie Meyer, ona na zawsze pozostanie moją ulubioną autorką. Dlatego ta sytuacja z Chemikiem boli mnie podwójnie. Co się tu wydarzyło, że podczas lektury odliczałam strony do końca, wykręcałam się od czytania, klęłam pod nosem i wszystkim narzekałam? Mając w perspektywie kilka stron do końca rozdziału ja wolałam iść spać niż zostać i doczytać. A lektura całej książki zajęła mi ponad miesiąc, gdzie w między czasie udało mi się przeczytać kilka innych książek, łącznie ze zmordowaniem pierwszego tomu Chłopów.

Nie otrzymujecie mojego błogosławieństwa co do kupienia i przeczytania Chemika. Wręcz nakazuję wam, byście omijali tę książkę łukiem o największym promieniu, jaki jest możliwy.  Ta powieść to zmarnowany potencjał, zbiór nieskończonej ilości złych decyzji na skończonej ilości 600 stron oraz ogromny zawód dla wszystkich fanów Stephenie Meyer.

Ale ja się nie zrażam. Każdemu może przytrafić się chwila słabości, w której postanowi napisać i wydać książkę, prawda? Może następnym razem Meyer uda się dogonić swoje poprzednie dzieła.

Za możliwość zrecenzowania książki dziękuję wydawnictwu Edipresse

Fakty objawione:

Tytuł: Chemik
Tytuł oryginału: The Chemist

Autor: Stephenie Meyer

Wydawnictwo: Edipresse Książki

Ilość stron: 576

Grubość grzbietu: 4,0 cm

Masa: 593 g

Ciężar: 5,82 N [g=9,81 m/s2] 

Cena: 39,90 zł

Mobilność: L (nudne, ciężkie, grube)

A tak między wierszami, zapraszam na ciekawy konkurs ;)