RECENZJA: ... bo martwy Niemiec nie jest zły ... "Turkusowe szale" - Remigiusz Mróz

Wojenna droga przez mękę.

Pamiętacie czasy, w których Remigiusz Mróz nie był sławny i mało kto słyszał o jego twórczości? Jeszcze zanim rozpętało się mroźne szaleństwo, autor na swoim koncie miał już kilka powieści. Potem nastąpiło wielkie bum, a nazwisko Mroza do tej pory nie schodzi z ust czytelników. Wszyscy pobiegli, rzucili się i prawie pobili o ostatnie egzemplarze jego wczesnej twórczości. Tym oto sposobem nakład Turkusowych szal został wyczerpany i dopiero teraz postanowiono wznowić powieść w zupełnie nowej wersji okładkowej z dodatkowym słowem od autora.

Akcja książki rozgrywa się w czasach drugiej wojny światowej począwszy od 1940 a kończąc na 1942 roku. Polacy przybywają do Anglii i już na wstępie są niedoceniani przez swoich przełożonych. Lekceważy się ich umiejętności, a na wolę walki nie zwraca uwagi. O wypuszczeniu ich w powietrze za sterami samolotów nie ma mowy. W Bitwie o Anglię 307 Dywizjon Nocny Myśliwski nie bierze czynnego udziału. Ale do czasu…

Uwielbiam prozę Remigiusza Mroza i jestem zakochana w trylogii o Komisarzu Forście. To logiczne, że czym prędzej chciałam poznać jedną z jego pierwszych powieści, w zupełności nie patrząc na jej temat i fakt, że Ewa nie przepada za wojną, strzelankami i żołnierskimi klimatami. Postanowiłam wyjść ze swojej czytelniczej strefy komfortu i sięgnąć po coś, z czym na co dzień nie obcuję. Nie wyszło mi to do końca na dobre. Nauczyłam się za to jednej rzeczy. Jeśli autor, którego bardzo lubisz, pisze książkę zupełnie poza twoją ligą, nie musisz jej czytać mimo wszystko. Nie wyniosłam w lektury tak wiele, jak powinnam, bo po prostu jej problematyka to zupełnie nie moja bajka i nie umiałam się wczuć w opisywane wydarzenia.

Literatura wojenno-sensacyjna jest niewdzięcznym gatunkiem. Najpierw trzeba zrobić rozeznanie w temacie, w który planujesz się zagłębić. Później wybrać odpowiedni aspekt, który chcesz poruszyć i wybadać go powoli, kawałek po kawałeczku, by stać się chwilowym ekspertem w tej dziedzinie. Ten fakt trzeba oddać autorowi i wspomnieć o jego pracy, jaką włożył w przeprowadzenie researchu. Żadna z postaci z Turkusowych szal nie jest realnym odwzorowaniem prawdziwej osoby. Mróz opierał się na wspomnieniach, dziennikach i fotografiach, ale dodał coś od siebie do swoich bohaterów i poprowadził ich swoimi ścieżkami.

Gdy ma się gotowy konspekt, trzeba w odpowiedni sposób poprowadzić wydarzenia. Nie wszystkie opisane sceny wydarzyły się naprawdę, niektóre rzeczywiście miały miejsce, ale w większości autor dał się ponieść swojej wyobraźni i ubarwił prawdę historyczną bądź stworzył zupełnie nowe fakty. W żaden sposób nie jest to złe, bo ja na historii się nie znam i nie zamierzam rościć sobie praw do rzetelnego odwzorowywania przeszłości, co to to nie. Znawcą na pewno określać się nie mogę, wręcz odwrotnie, jestem stuprocentowym laikiem. Jednak podczas czytania nie umiałam rozróżnić prawdy od fikcji. Wszystko wydawało mi się być rzeczywiste i gdyby nie krótka notatka od autora na koniec na ten temat, nie zorientowałabym się, co się naprawdę wydarzyło a co nie. Więc wielki plus!

Ktoś musi spać, więc my czuwamy,

I przyczajeni pośród chmur,

Na nocnym niebie załatwiamy,

Prastary nasz rasowy spór.

A kiedy Niemiec się zapali,

Aby rozjaśnić sobą mgły,

Ryby radują się w Kanale,

Bo martwy Niemiec nie jest zły.

Uhu... Uhu... Uhu... wołają tak,

Po nocach Lwowskie Puchacze,

Uhu... Uhu... Uhu... lecą na szlak.

Turkusowe szale mogą z powodzeniem uchodzić za powieść przygodową. Bardzo dobrze się to czyta, styl pisania jest nie tyle lekki, co po prostu dobrze przyswajalny. Jednak mimo łatwości w odbiorze i sposobie przekazania tekstu, mój mózg się buntował poprzez wcześniej wspomnianą tematykę. Mróz momentami sobie popłynął z przytaczaniem nazw wojennych, lotniczych i tym podobnych. Trafiały też się nudniejsze fragmenty, które w ostatecznym rozrachunku nic nie wnosiły do fabuły. Przyznam się bez bicia, że miałam ochotę pominąć kolejne opisy, bo każdy następny był coraz mniej interesujący.

Akcja książki jest dziwnie zarysowana. Brakuje mi jednego głównego motywu, który łączyłby ze sobą poszczególne wątki. Wydają mi się one być oderwane od siebie i do samego końca nie wiadomo, do czego zmierza cała fabuła. Do tego dochodzą fragmenty, w których zupełnie nic się nie dzieje, przeplatające się z tymi, w których akcja pędzi i nie ogląda się za siebie. Ale dokąd? No właśnie. Nie wiem, czy autorowi przyświecał jakiś pomysł na zamknięcie tej powieści w konkretnych ramach, czy po prostu chciał pokazać historię 307 Dywizjonu na przykładzie luźnie dobranych wydarzeń.

Ewidentnie widać, że Turkusowe szale były pisane jakiś czas temu. Porównując je do nowszych książek Mroza, widać duży progres, jaki autor zrobił na przestrzeni lat. Powieści nie polecam osobom, które nie obcują i nie lubią spoufalać się z historią. Będzie to dla was droga przez mękę. Za to jeśli lubicie wątki lotników i szukacie czegoś na miarę Dywizjonu 303, to śmiało możecie dać tej książce szansę.

Niezaprzeczalnym plusem jest zakończenie. Nie tak porywające jak przy innych dziełach Remigiusza Mroza, ale już tutaj widać, że autor powoli zaczynał uczyć się łamać serca swoich czytelników ostatnimi stronami.

Za możliwość przeczytania i zrecenzowania książki dziękuję wydawnictwu

Fakty objawione: 

Tytuł: Turkusowe szale

Autor: Remigiusz Mróz

Wydawnictwo: Bellona

Ilość stron: 528

Grubość grzbietu: 3,0 cm

Masa: 0,573 kg

Ciężar: 5,62 N [g=9,81 m/s2]

Cena: 34,90 zł

Mobilność: M+ (ciężkawa)

Znajdziesz mnie również tutaj:

Facebook: https://www.facebook.com/toreadornottoreadworld/

Instagram: https://www.instagram.com/toreadornottoreadblog/

Goodreads: https://www.goodreads.com/ewuniunia

Snapchat: @ewuniunia