Prawdziwy Aryjczyk jest jasnowłosy jak Hitler... "Światło, którego nie widać" Anthony Doerr | RECENZJA: Stowarzyszenie Moli Książkowych

Bo o tej książce mówi się wszędzie…

Światło, którego nie widać wywołało wiele emocji na rynku wydawniczym, nie tylko w Polsce. Autor, który pisał swoją powieść 10 lat, za którą zdobył nagrodę Pulitzera, budzi ciekawość. Ta książka nie schodziła z ust czytelników i wielokrotnie ją wymieniano pośród przedstawicieli wartościowej literatury jako tytuł obowiązkowy do przeczytania. W czym tkwi ten fenomen? I czy naprawdę jest o czym tyle mówić?

Marie-Laure mieszka w Paryżu wraz z ojcem. Mając sześć lat, straciła wzrok. Od tamtej pory uczy się poznawać świat za pomocą słuchu i dotyku. Pięćset kilometrów na północny wschód mieszka Werner, chłopiec, który stracił rodziców i który przez przypadek odkrywa swoje techniczne umiejętności. Losy tej dwójki splatają się po wielu latach, w małym miasteczku w Bretanii…

Mam cały świat w tej książce.

Jak możecie się domyślić, znowu się do czegoś tu przyczepię. Tradycja musi zostać podtrzymana, że zawsze się czegoś doszukam w zachwalanej książce, bo nigdy nie może być tak, że ona spodoba mi się tak samo jak wszystkim.

W tej sytuacji najgorsze jest to, że ja nie mam się do czego przyczepić, bo książka jest bardzo dobrze napisana, mówi o wszystkich ważnych aspektach i skupia się na francuskich i niemieckich realiach podczas drugiej wojny światowej. A jednak mimo tego wszystkiego, coś mi tu nie zagrało. Przez pierwszą połowę byłam zaintrygowana. Autor powoli, bardzo stopniowo wprowadzał czytelnika w swój świat. Wszystko dzieje się wolno i stonowanie, każdy szczegół jest dokładnie opisany i mamy poczucie, że wiemy o głównych bohaterach więcej niż wszystko. Tak było do połowy, po później opuściło mnie to uczucie wszechwiedzy. Miałam poczucie, że nie wiem, co się dzieje. Czułam się niedoinformowana i pominięta w rozważaniach. Na przykład zaczęłam się gubić, kiedy Marie-Laure mówi o swoim prawdziwym dziadku, a o kiedy o swoim stryju, nazywanym różnymi synonimami. Przestałam ogarniać, ile Werner ma lat, bo zanim pojawiło się wyjaśnienie zawarte w jednym zdaniu, minęło kilkadziesiąt stron. A o co chodziło z tym Niemcem w domu to nie wiem do tej pory.

Światło, którego nie widać jest trochę dziwnym tworem. Z jednej strony z jaknajwiększą dokładnością próbuje w metaforyczny, jak najbardziej poważny sposób mówić o wojnie, a z drugiej głównymi bohaterami czyni dzieci, które nie do końca wszystko rozumieją, co aktualnie się dzieje. Autor zderzył ze sobą dwa światy; brutalność Niemców i ciężkie czasy, w których każdy obawiał się tego, co może spotkać go za rogiem, z dziecięcą niewinnością i idealizowaniem swojego życia. I takie pomieszanie dwóch totalnie od siebie różnych tematów spowodowało, że mam mętlik w głowie i nie wiem, czemu miało służyć napisanie tej książki. Gdybym sama nie posiadała jakiejś wiedzy na temat wojny, nie zorientowałabym się, że to tak naprawdę inaczej powinno wyglądać, a Marie-Laure po prostu nie jest tego świadoma. Przez to w wielu momentach umyka powaga sytuacji.

Rzecz, na którą warto zwrócić uwagę i która też momentami mnie bawiła bardziej niż niektóre żarty, jest styl autora. Anthony Doerr z wielką łatwością operuje językiem, przy tym będąc bardzo dokładnym. Wszystko opisywał z wielką starannością i poprawnością. Pospolite słowa zastępował tymi, które brzmią bardziej wyrafinowanie, ale nie był przy tym nachalnym przerysowanym poetą. Dlatego, gdy przez cały czas mamy do czynienia z zadbanym stylem, a dochodzimy do tak prozaicznego słowa jak „kiełbasa”, uśmiech wypełza na usta, bo to tak bardzo nie pasuje do całości, a jednocześnie nie da się niczym zastąpić.

Jako że jest to powieść obyczajowa umiejscowiona w czasach drugiej wojny światowej, opowiadająca losy cywilów, mających mało wspólnego z czynną walką na froncie, nie znajdziemy tu nagłych zwrotów akcji. Nie ma tu też takich rzeczy, które przykuwałyby czytelnika do fotela i sprawiały, że nie może się oderwać od lektury. To drugie zostało zapewnione samym klimatem i stylem, w jakim utrzymana jest książka. Autor starał się urozmaicić życie swoich bohaterów, dorzucił tu pewien wątek, który można aby uznać za tajemnicę, wokół której kręcą się jedne z pobocznych wydarzeń. Jednak został on bardzo rozwleczony, zapchany innymi wydarzeniami i był przywoływany tylko od czasu do czasu. A element dynamiki próbował zapewnić sobie dużą ilością krótkich rozdziałów, które nie przekraczają pięciu stron, okazyjnie zdarzy się więcej, ale normą są dwie lub trzy.

Prawdziwy Aryjczyk jest jasnowłosy jak Hitler, szczupły jak Göring i wysoki jak Goebbels.

Światło, którego nie widać jest naprawdę bardzo dobrą książką, jednak z gatunku tych, o których nie lubię i zwyczajnie nie piszę recenzji, bo nie wywarły one na mnie żadnego wpływu, nie wywołały emocji i nie sprawiły, że myślałam dużo na ich temat. Ja już się przekonałam, że mam skrzywiony gust czytelniczy i na 120% jeśli coś jest zachwalane, mnie nie przypadnie do gustu.

Teraz przemawia przeze mnie obiektywizm, bo powieść jest genialnie napisana, dawka historii i drugiej wojny światowej jest idealnie dobrana, wszystko jest świetnie wyważone, a bohaterów nie da się nie lubić. Jednak subiektywnie mam mieszane uczucia i to nawet nie w sensie, że jestem rozdarta między pozytywną a negatywną opinią. We mnie po prostu się nic nie kotłuje.

Perspektywa przedstawienia rządów Hitlera we Francji i Niemczech jest dla mnie bardzo cenna, bo jednak zauważyłam pewne przekonanie, że skoro większość obozów koncentracyjnych była w Polsce, że to Polska została zaatakowana i była ponownie przez tyle czasu okupywana, to że nam oberwało się najgorzej. A to tak wcale nie było. Najciemniej pod latarnią, Niemcy wcale nie mieli tak kolorowego życia, jak mogłoby się wydawać.

Nie odradzam, nie polecam. Nie mam nic do zarzucenia, ale jednak Światło, którego nie widać nie wywołało we mnie motylków w brzuchu i zwyczajnie nie było między nami chemii. Chociaż mimo to sądzę, że to lektura warta uwagi, jeśli interesujecie się historią i przeszłością, wtedy na pewno nie stracicie przy niej czasu.

Stowarzyszenie to nowo powstały klub książkowy, w którym wspólnie wybieramy książkę na dany miesiąc, czytamy ją a później publikujemy jej recenzje. Rzućcie okiem, co myślą inni blogerzy o Świetle, którego nie widać.

Jestem do niej nastawiona tak pół na pół , przyznam że ,naprawdę zmusiła mnie do myślenia, co naprawdę jest na plusie.Tworzyła na nowo mój pogląd na świat i również zmuszała do refleksji. Ale jeśli chodzi o wymuszeniu płaczu lub innych emocji, niestety zabrakło tego.Książka dobra, ale już na teraz wiem, że na długo jej nie zapamiętam.

~ Okay I Have A Book

Książka ta sprawiła, że w pewnym momencie został ze mnie wrak człowieka. Parę razy musiałam ją odłożyć, żeby ochłonąć, jednak zaraz musiałam dowiedzieć się, co będzie dalej i nie mogłam jej ot tak zostawić. 

~ Adrianna Czyta

I teraz najważniejsze pytanie? Czy porusza? Mnie osobiście nie wzruszyła i nie sądzę, aby na długo zapadła mi w pamięć. Może po części przyczyniły się też do tego krótkie rozdziały i przeskoki czasowe, które wprowadzały niepotrzebny chaos w powieści. Anthony Doerr otrzymał za swe dzieło nagrodę Pulitzera, a pracował nad nim ponoć dziesięć lat, lecz nie oceniłabym tej książki jako czegoś wyjątkowego wśród innych lektur historycznych. Owszem, dobrze oddane realia wojny, intrygujący wątek związany z tajemnicą brylantu i ciekawy główny bohater, czynią tę powieść dobrą. Ale to ciągle za mało, aby poruszyć i wywołać niezapomniane wrażenie.

~ Zaksiążkowana

Fakty objawione:

Tytuł: Światło, którego nie widać

Autor: Anthony Doerr

Wydawnictwo: Czarna Owca

Ilość stron: 640

Grubość grzbietu: jestem w Warszawie, nie zmierzę tego teraz ;/

Masa: no nie zważyłam

Ciężar: matfiz na urlopie [g=9,81 m/s2]

Cena: 39,90 zł

Mobilność: L